Testy penetracyjne

Testy penetracyjne (pentesty) to kontrolowane, symulowane ataki na system informatyczny, aplikację lub infrastrukturę organizacji, wykonywane w celu zidentyfikowania podatności oraz oceny odporności na realne zagrożenia.

🎯 Cele testów penetracyjnych

• Sprawdzenie, czy da się obejść mechanizmy bezpieczeństwa
• Identyfikacja błędów konfiguracyjnych, niezałatanych podatności i słabych punktów logiki aplikacji
• Symulacja realnych scenariuszy ataku – z punktu widzenia zewnętrznego napastnika lub zaufanego użytkownika
• Ocena ryzyka i możliwych skutków udanego ataku
• Weryfikacja skuteczności mechanizmów detekcji i reakcji (SIEM, EDR)

🔍 Rodzaje testów penetracyjnych

• Black-box – brak wiedzy o systemie, symuluje atak spoza organizacji
• White-box – pełen dostęp do kodu źródłowego, dokumentacji, uprawnień
• Gray-box – częściowa wiedza (np. dostęp testowy, ograniczony kod)
• Internal pentest – test infrastruktury wewnętrznej, urządzeń, aplikacji dostępnych tylko z sieci LAN
• External pentest – analiza usług narażonych na Internet
• Web application pentest – testy aplikacji webowej (OWASP Top 10, logika biznesowa)
• Wireless pentest – testy sieci Wi-Fi, konfiguracji i podatności radiowych
• Social engineering – phishing, vishing, próby fizycznego dostępu (tylko przy wcześniejszym uzgodnieniu)
• Red Teaming – długoterminowa, realistyczna kampania ataku obejmująca fizyczne, techniczne i socjotechniczne wektory

🛠️ Narzędzia do testów

• Recon i scanning: nmap, amass, Shodan, recon-ng
• Exploitation: Metasploit, sqlmap, Burp Suite Pro, OWASP ZAP
• Web: wfuzz, dirsearch, ffuf, jwt_tool, Postman, mitmproxy
• Wireless: aircrack-ng, hcxdumptool, Bettercap
• Custom scripts: Python/Bash do automatyzacji powtarzalnych kroków

🧪 Etapy testów penetracyjnych

1. Reconnaissance – zbieranie informacji (passive/active)
2. Enumeration – identyfikacja zasobów, kont, wersji usług
3. Exploitation – próba wykorzystania podatności
4. Post-Exploitation – eskalacja uprawnień, pivoting, lateral movement
5. Persistence & Cleanup – sprawdzenie możliwości utrzymania się i usunięcie śladów
6. Reporting – pełna dokumentacja wyników, wektory ataku, rekomendacje

✅ Dobre praktyki

• Ustal zakres, cele i zgodę pisemną (Rules of Engagement) przed rozpoczęciem testów
• Przeprowadzaj testy cyklicznie – najlepiej po każdej większej zmianie lub wdrożeniu
• Testuj nie tylko aplikacje, ale i infrastrukturalne komponenty (DNS, e-mail, VPN)
• Zawsze przygotuj i przetestuj środowisko testowe lub maszyny backupowe
• Dokumentuj nie tylko udane ataki, ale też wszystkie próby i obserwacje

Testy penetracyjne są jak próbny włam – lepiej zaprosić kogoś, kto powie Ci prawdę, niż czekać na atak, który Ci ją pokaże.